„Silent treatment” czyli ciche dni w związku. Pomagają czy szkodzą?

Jest to termin najczęściej używany w kontekście związków romantycznych, oznacza praktykę ignorowania drugiej osoby lub wyraźnego ograniczenia komunikacji z nią. Powodem takiego zachowanie może konflikt, brak zrozumienia lub inne problemy, które jedna ze stron rozwiązuje poprzez blokowanie rozmowy lub unikanie kontaktu. Taka postawa bywa używana w celu wyrażenia złości, zranienia lub nawet manipulacji partnerem. Ta forma reagowanie jest bardzo niezdrowa dla relacji, zamiast rozwiązywać problemy, tylko je pogłębia i prowadzi do dalszych konfliktów.

Charakterystyczne cechy zjawiska „silent treatment” obejmują:

– brak komunikacji: osoba stosująca „silent treatment” konsekwentnie odmawia komunikacji z drugą osobą. Może to się objawiać ignorowaniem, unikaniem rozmowy lub całkowitym brakiem odpowiedzi na pytania lub próby kontaktu.

– manipulacja emocjonalna: celem „silent treatment” jest często wywarcie wpływu na drugą osobę poprzez manipulację jej emocjami. Osoba stosująca to zachowanie może próbować wywołać u partnera poczucie winy, lęk lub frustrację.

– kontrola sytuacji: partner stosujący milczenie może próbować uzyskać kontrolę nad sytuacją lub zdominować partnera poprzez narzucenie ciszy i braku rozmowy.

– ukrywanie problemów: zjawisko to może być także sposobem unikania konfrontacji lub rozwiązania problemów w relacji. Zamiast otwarcie rozmawiać o trudnościach, osoba stosująca „silent treatment” może wybierać milczenie jako sposób radzenia sobie ze swoimi uczuciami.

– tworzenie dystansu: milczenie może być używane przez jednego partnera w relacji jako sposób na utrzymanie dystansu lub odizolowanie się od drugiej osoby, co może prowadzić do oddalania się od siebie.

Dlaczego takie zjawisko występuje w związkach?

Milczenie w związkach romantycznych jest dosyć często używane jako sposób wyrażenia złości, frustracji, czy też potrzeby odosobnienia przez jedną ze stron. Jednym z głównych powodów, dla których partnerzy stosują milczenie, jest brak umiejętności skutecznej, bezpiecznej komunikacji między sobą. Gdy trudno jest wyrazić swoje uczucia słowami, sięgają po milczenie jako alternatywny sposób wyrażenia siebie. Partner stosujący milczenie w pewnym sensie zdobywa kontrolę nad sytuacją, dosyć często jest to wykorzystywane jako forma karania partnera lub wymuszenia na nim określonych zachowań. Zdarza się, że milczenie używane jest również jako formy samoobrony. Chroni przed uczuciem zranienia lub niezrozumienia, wycofujemy się, aby chronić swoje emocje przed dalszymi obrażeniami. Osoby o słabej dojrzałości emocjonalnej mogą sięgać po milczenie jako łatwiejszy sposób radzenia sobie z trudnymi uczuciami. Pamiętajmy również, że dla niektórych milczenie może być częścią ich kulturowych lub rodzinnych wzorców komunikacyjnych. Jeśli w rodzinie był to powszechny sposób radzenia sobie z konfliktami lub trudnymi sytuacjami, mogą powtarzać ten wzorzec w swoich własnych związkach.

Czy można dopatrzyć się w nim jakichkolwiek korzyści?

Milczenie w związku postrzegane jest raczej negatywnie, istnieją jednak sytuacje, w których może być korzystne ale w bardzo ograniczonym kontekście. Chwila ciszy może dać partnerom czas na zastanowienie się nad swoimi uczuciami i myślami. W przypadku burzliwych dyskusji lub konfliktów może to być okazja do ochłonięcia i spokojnego zastanowienia się nad sytuacją. Czasowa separacja może pomóc uniknąć eskalacji konfliktu. Jeśli jedna lub obie strony czują się zbyt pobudzone, wzburzone, zranione, milczenie może zapobiec pogorszeniu sytuacji. Poza tym milczenie może czasami zapobiec powiedzeniu czegoś krzywdzącego lub obraźliwego w kierunku partnera. Jeśli jedna ze stron decyduje się na milczenie zamiast na agresywne reagowanie, może to okresowo pomóc w pracy nad bezpieczną komunikacją.

Jak należy przerwać ten proces – jeśli już nastąpił i jeśli partnerzy nie rozmawiają ze sobą, to co zrobić, aby to przerwać i powrócić do normalności?

Ważne jest, aby okazywać drugiej stronie zrozumienie i gotowości do wysłuchania, starajmy się nie osądzać, nie walczyć. Postarajmy się zachęcić partnera do rozmowy i uważnie wysłuchać jego perspektywy, ważne jest aby zrozumieć, dlaczego zdecydował się na milczenie i co to mówi o naszej relacji. Dajmy każdej ze stron okazję do wyrażenia swoich uczuć i potrzeb. Wysłuchajmy partnera, nie przerywajmy mu, zbudujmy atmosferę wzajemnego szacunku i zrozumienia. Następnie warto ustalić rozwiązania, które pozwolą wrócić do normalności, naprawić konflikty i problemy, które doprowadziły do milczenia. Pamiętajmy, że bardzo ważne jest, aby obie strony były zaangażowane w proces przywracania bezpiecznego dialogu i aktywnie pracowały nad budowaniem zdrowej komunikacji. Niezbędna jest tu cierpliwość, jest to proces, który wymaga czasu i wysiłku. W niektórych przypadkach pomocne lub nawet konieczne może byś skorzystanie z konsultacji u terapeuty dla par, której celem będzie pomoc w rozwiązaniu trudności. Zadaniem psychologa/psychoterapeuty jest pomoc w poprawie komunikacji między partnerami. Specjalista uczy skutecznych strategii wyrażania uczuć i potrzeb oraz lepszej umiejętności słuchania.