Jakie są najczęstsze problemy, z którymi zgłaszają się osoby LGBTQ+ do psychoterapeuty

Osoby LGBTQ+  często spotykają się z unikalnymi wyzwaniami i problemami w swoim życiu. Gdy zdecydują się na terapię, mogą pojawić się w gabinecie z różnorodnymi kwestiami, które są zarówno związane z ich tożsamością seksualną lub płciową, jak i z innymi aspektami ich życia (np. relacjami z rodziną lub partnerem). Postaramy się dziś omówić problemy, które najczęściej dotykają osoby ze środowiska LGBTQ+ ale z pamiętajmy, że trudności każdego z nas są bardzo indywidualne.

Przemoc i dyskryminacja. Niestety, osoby LGBTQ+ wyjątkowo często są narażone na przemoc fizyczną, psychiczną i emocjonalną ze względu na swoją tożsamość. Bywają ofiarami prześladowań w miejscu pracy, szkole lub w miejscu zamieszkania. Takie doświadczenia mogą prowadzić do problemów z samooceną, lękiem i depresją.

Akceptacja społeczna. Z biegiem czasu sytuacja zmienia się na lepsze, ale nadal istnieje wiele społeczności, które nie akceptują osób LGBTQ+. Problemem często jest brak wsparcia ze strony rodziców, przyjaciół lub rówieśników. Prowadzić to często do poczucia osamotnienia, izolacji i trudności w budowaniu zdrowych relacji.

Kryzys tożsamości. Dla części osób LGBTQ+ akceptacja własnej tożsamości seksualnej lub płciowej może być ogromnie trudnym procesem. Osoby te doświadczają wewnętrznego konfliktu, niepewności co do swojej tożsamości i trudności w przyjęciu siebie takimi, jakimi są. To może prowadzić do depresji, lęków i problemów z samopoczuciem.

Problemy związane z coming outem. Proces coming outu, czyli ujawnienia swojej tożsamości seksualnej lub płciowej, jest bardzo trudnym przeżyciem, bywa stresujący i trudny emocjonalnie. Osoby LGBTQ+ obawiają się reakcji swoich bliskich, odrzucenia lub utraty wsparcia. Zmagają się z poczuciem winy lub wstydu związanym z ich tożsamością.

Trauma związana z przeżyciami z przeszłości. Zdarza się, że doświadczenia osób LGBTQ+ są traumatyczne i związane z przemocą, wykluczeniem lub odrzuceniem. Te doświadczenia mogą pozostawić ślady w postaci PTSD (Zaburzenia Stresowe Pourazowe), lęków lub depresji.

Problemy związane z relacjami. Dla części osób LGBTQ+ budowanie i utrzymywanie zdrowych relacji jest trudne z uwagi na doświadczenia w przeszłości. Pojawiają się trudności z zaufaniem, komunikacją czy nawiązywaniem intymnych więzi ze względu na negatywny obraz innych ludzi.

Napięcia wewnętrzne i zewnętrzne. Dosyć często osoby LGBTQ+ zmagają się z dylematami związanymi ze swoją tożsamością i oczekiwaniami otoczenia (np.religijną rodziną). Często są zmuszani do ukrywania swojej tożsamości lub dostosowania się do norm społecznych, co może prowadzić do wewnętrznego zagubienia i wielu konfliktów emocjonalnych. 

Zdrowie psychiczne. Badania wykazują jednoznacznie, że osoby LGBTQ+ są bardziej narażone na problemy zdrowia psychicznego, takie jak depresja, lęki czy myśli samobójcze. To często wynik stresu związanego z dyskryminacją, przemocą czy brakiem wsparcia społecznego.

Czym się kierować wybierając psychologa lub psychoterapeutę?

Ważne jest, aby specjalista był świadomy tych unikalnych problemów i miał odpowiednią wiedzę i empatię, aby pomagać osobom LGBTQ+ w radzeniu sobie z ich wyzwaniami. Terapia musi być bezpiecznym miejscem do wyrażania emocji, eksploracji tożsamości i budowania zdrowszych relacji z samym sobą i innymi. Proces terapeutyczny może być istotnym narzędziem do samorozwoju, akceptacji siebie i zdrowego rozwoju dla osób LGBTQ+, pomagając im lepiej radzić sobie z trudnościami w codziennym życiu.

Ważne również jest, aby pamiętać, że doświadczenia osób LGBTQ+ są różnorodne i indywidualne. Szukaj takiego terapeuty, który podejdzie do Ciebie z empatią, otwartością i szacunkiem. Dążenie do zrozumienia i wsparcia w terapii to najlepsza droga do zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia.

Oprócz wymienionych problemów, istnieją również inne kwestie, z którymi osoby LGBTQ+ mogą zwracać się do psychoterapeuty:

Trudności z adaptacją społeczną: Osoby te mają spore trudności z dostosowaniem się do różnych środowisk społecznych, zwłaszcza jeśli są one nietolerancyjne wobec ich tożsamości. Odczuwają presję do ukrywania swojej orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej, co może prowadzić do uczucia frustracji i obniżonego nastroju.

Problemy związane z przemocą domową. Niepokojąco często osoby LGBTQ+ są narażone na przemoc domową ze względu na swoją tożsamość płciową lub seksualną. Jest im trudno szukać pomocy ze strachu przed wyjawieniem swojej orientacji lub płci, często prowadzi to do izolacji, utrzymywania toksycznych relacji, a czasami do tragicznych skutków.

Zdrowie fizyczne. Osoby LGBTQ+ mają ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej ze względu na dyskryminację lub brak wiedzy lekarzy na temat specyficznych potrzeb zdrowotnych tej społeczności. Zmagają się z obawą przed negatywną reakcją personelu medycznego, oceną i krytyką. Przez to często rezygnują z szukania pomocy.

Uzależnienia. W wyniku przewlekłego stresu, marginalizacji i trudności z akceptacją, niektóre osoby LGBTQ+ szukają ucieczki w świecie używek lub zachowań autodestrukcyjnych. Nadużywanie szkodliwych substancji bywa próbą radzenia sobie z emocjami lub unikania trudności związanych z tożsamością.

Wyzwania związane z chęcią posiadania dzieci. Osoby LGBTQ+ mają wiele trudności i dylematów związanych z decyzją o macierzyństwie lub ojcostwie. Decyzje te, próby i utrudnienia są z pewnością emocjonalnie i finansowo wyczerpujące. Często prowadzi to do konfliktów w związkach, stresu i długotrwałego obciążenia psychicznego. 

Stres związany z przemianą płciową. Proces przemiany płciowej jest procesem długotrwałym i bardzo trudnym. Osoby transpłciowe często doświadczają wielu napięć i konfliktów w relacjach rodzinnych, dyskryminacji społecznej i trudności z dostępem do odpowiedniej opieki medycznej i terapeutycznej.

Problemy związane z dysfunkcyjnymi wzorcami rodzinnymi. Jeśli osoby LGBTQ+ mają doświadczenia związane z dysfunkcyjnymi wzorcami w rodzinie, często wpływają one na ich obecne relacje i zachowania. Skutkuje to brakiem akceptacji siebie, tworzeniem toksycznych relacji, przemocą domową lub emocjonalnym zaniedbaniem. Terapia może pomóc w zrozumieniu tych wzorców i przerwaniu cyklu szkodliwych zachowań.

Trudności związane z seksualnością. Dla osób LGBTQ+ kwestie związane z seksualnością bywają źródłem wielu konfliktów, lęków i niepewności. Pojawiają się trudności z rozumieniem swojej seksualności, określeniem swoich preferencji seksualnych i budowaniem zdrowych relacji intymnych. Terapia pomaga w eksplorowaniu tych kwestii i budowaniu zdrowszej relacji z własnymi potrzebami.

Trudności z zadbaniem o siebie. Z uwagi na ciągły stres związany ze stygmatyzacją i dyskryminacją, osoby LGBTQ+ doświadczają trudności z zadbaniem o siebie, zadbaniem o własne zdrowie psychiczne i fizyczne. Mierzą się z niskim poczuciem własnej wartości, obniżonym nastrojem, zaniedbują swoje potrzeby, wstydzą się poprosić o pomoc. Terapia może pomóc w rozwijaniu zdrowszych nawyków życiowych i rozwinąć umiejętności radzenia sobie ze stresem.

Kwestie związane z religią. Osoby LGBTQ+ często zmagają się z konfliktem między swoją tożsamością, a religijnymi lub duchowymi przekonaniami. Doświadczają odrzucenia ze strony rodziny, wspólnot religijnych lub własnego, wewnętrznego konfliktu związanego z akceptacją siebie. Psychoterapia może być miejscem do analizy, eksploracji tych kwestii i integrowania tożsamości z duchowością.

Stres związany z życiem codziennym. Poza wyżej wymienionymi problemami, osoby LGBTQ+ codziennie doświadczają stresu związanego z życiem zawodowym i osobistym. Często pojawiają się trudności z balansem między różnymi obszarami życia, utrzymywaniem zdrowych relacji i osiąganiem swoich celów. Proces terapeutyczny może pomóc w radzeniu sobie z tymi codziennymi wyzwaniami i budowaniu bardziej satysfakcjonującego życia.

autor: Marcin Dobrzyński
psycholog, psychoterapeuta psychodynamiczny, członek Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychodynamicznej