Jak zmienia się sprawność umysłowa w ciągu dnia? Korzyści porannej psychoterapii.

Jak nasz mózg funkcjonuje w różnych porach dnia?

Nasz organizm działa według naturalnego rytmu dobowego, który wpływa na poziom energii, koncentrację i zdolność do rozwiązywania problemów. Zrozumienie, jak funkcjonuje nasz mózg w różnych porach dnia, może pomóc w lepszym planowaniu codziennych obowiązków oraz poprawie efektywności pracy i nauki.

Jak zmienia się sprawność umysłowa w ciągu dnia?

Poranna maksymalna wydajność (8:00-12:00)

W tym czasie nasz mózg działa najefektywniej. Poziom kortyzolu – hormonu odpowiedzialnego za czujność – jest najwyższy, co sprzyja lepszej koncentracji i analizie. Badania opublikowane w Nature Communications wykazały, że to właśnie wtedy najlepiej przetwarzamy informacje i rozwiązujemy problemy wymagające logicznego myślenia.

Popołudniowy spadek energii (14:00-16:00)

Około godziny 14:00 następuje naturalne obniżenie poziomu kortyzolu, co może prowadzić do większej senności, zmniejszonej motywacji i trudności w przyswajaniu nowych informacji. To dobry moment na krótką przerwę lub aktywność fizyczną, aby przywrócić poziom energii.

Wieczorny tryb regeneracji

Wieczorem nasz mózg stopniowo przechodzi w tryb odpoczynku. Nagromadzone zmęczenie oraz stres dnia mogą utrudniać głęboką introspekcję i podejmowanie skomplikowanych decyzji. To czas, kiedy warto skupić się na relaksie i regeneracji.

Korzyści porannej psychoterapii

Biorąc pod uwagę naturalny rytm funkcjonowania naszego mózgu, poranna terapia może być szczególnie korzystna dla osób chcących efektywnie pracować nad swoimi emocjami i wyzwaniami życiowymi.

Lepsza koncentracja i świeżość umysłu – po nocnym odpoczynku nasz mózg działa na najwyższych obrotach, co sprzyja lepszemu przetwarzaniu myśli i emocji.

Mniejszy wpływ stresu dnia codziennego – sesja terapeutyczna przed rozpoczęciem codziennych obowiązków pozwala skupić się na introspekcji w bardziej neutralnym stanie emocjonalnym.

Spokojniejszy i bardziej produktywny dzień – rozpoczęcie dnia od terapii może pomóc w nadaniu mu lepszego kierunku, zwiększając motywację i pewność siebie.

Lepsza zdolność do podejmowania decyzji – rano funkcje wykonawcze mózgu, takie jak planowanie i kontrola impulsów, działają najlepiej, co ułatwia wdrażanie pozytywnych zmian.

Większa elastyczność i regularność terapii – poranne godziny często oferują większą dostępność zarówno dla pacjentów, jak i terapeutów, co ułatwia utrzymanie systematyczności w terapii.

Poranna psychoterapia w niższej cenie – 170 zł za sesję! Poznaj szczegóły!

Kortyzol – jak wpływa na naszą psychikę i codzienne funkcjonowanie?

Kortyzol, często nazywany „hormonem stresu”, odgrywa kluczową rolę w regulacji naszej psychiki, emocji i funkcji poznawczych. Jego poziom zmienia się w ciągu dnia, wpływając na naszą energię, koncentrację oraz reakcje na stresujące sytuacje.

Kortyzol a rytm dobowy – jak wpływa na nasz nastrój i zdolności poznawcze?

Poziom kortyzolu jest najwyższy rano, tuż po przebudzeniu (tzw. cortisol awakening response – CAR), co pomaga zwiększyć czujność i poprawia zdolności poznawcze. W ciągu dnia jego poziom stopniowo spada, osiągając najniższe wartości wieczorem, co sprzyja wyciszeniu i regeneracji.

Kortyzol jako „hormon stresu” – kiedy działa na nas negatywnie?

Choć kortyzol w umiarkowanych ilościach jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jego chronicznie podwyższony poziom (np. w wyniku długotrwałego stresu) może prowadzić do negatywnych skutków psychicznych i fizycznych:

Problemy ze snem – zbyt wysoki poziom kortyzolu wieczorem utrudnia zasypianie i pogarsza jakość snu.

Lęk i drażliwość – nadmiar kortyzolu może zwiększać napięcie emocjonalne i powodować nadwrażliwość.

Osłabienie pamięci i koncentracji – długotrwały stres negatywnie wpływa na hipokamp, strukturę mózgu odpowiedzialną za zapamiętywanie i uczenie się.

Obniżony nastrój i depresja – osoby z przewlekle podwyższonym kortyzolem są bardziej podatne na depresję i anhedonię (utrata zdolności do odczuwania przyjemności).

Zmniejszona odporność – chroniczny stres osłabia układ odpornościowy, zwiększając podatność na infekcje.

Jak regulować poziom kortyzolu i poprawić swoje samopoczucie?

Regularny sen – utrzymywanie stałych godzin snu pomaga regulować rytm dobowy kortyzolu.

Aktywność fizyczna – umiarkowany wysiłek fizyczny (np. spacer, joga, trening siłowy) pomaga redukować stres.

Relaks i techniki redukcji stresu – medytacja, głębokie oddychanie, mindfulness i psychoterapia mogą pomóc w obniżeniu przewlekłego poziomu kortyzolu.

Zdrowa dieta – unikanie nadmiaru kofeiny i cukru sprzyja stabilizacji poziomu kortyzolu.

Kontakt z naturą – spędzanie czasu na świeżym powietrzu obniża poziom stresu i poprawia samopoczucie.

Rytm dobowy naszego mózgu wpływa na poziom energii, koncentrację i zdolność do przetwarzania informacji. Wybór odpowiednich godzin na pracę, naukę czy terapię może znacząco zwiększyć naszą efektywność i dobrostan psychiczny. Kortyzol, mimo że jest często utożsamiany ze stresem, w odpowiednich ilościach pomaga nam funkcjonować, jednak jego długotrwałe podwyższenie może prowadzić do problemów zdrowotnych.

Dbanie o równowagę między pracą, odpoczynkiem i technikami redukcji stresu pozwala wspierać zdrowie psychiczne i fizyczne. Jeśli odczuwasz przewlekły stres, problemy ze snem lub trudności w koncentracji, warto skonsultować się ze specjalistą, aby poprawić swoje samopoczucie i jakość życia.

autor: Marcin Dobrzyński
psycholog, psychoterapeuta psychodynamiczny